Lezen voor je vak, boeken bij beroepen: Het leesbevorderingsproject dat boeken aan beroepen koppelt
Lezen voor je vak; boeken bij beroepen is een leesbevorderingsproject voor studenten in het mbo en hbo waarbij de interesse voor hun vakgebied centraal staat en als gids fungeert om te leren lezen op niveau. Door het lezen van boeken die aansluiten bij de studierichting van studenten en hun toekomstige vakgebied worden de intrinsieke leesmotivatie en empathie vergroot, waardoor de leesvaardigheid zal toenemen. Hierdoor draagt het project op een waardevolle manier bij aan het benodigde leesniveau dat studenten nodig hebben om als vakspecialist de toekomst in te gaan. Boeken bij beroepen stelt vakdocenten in het mbo en hbo in staat om de geletterdheid van studenten binnen hun vakgebied (i.e. beroepsmatige geletterdheid), met behulp van de boeken-bij-beroepen-aanpak, significant te verbeteren.Doel van het project
Leesmotivatie is een veelgebruikte term binnen het leesonderwijs. De basis is simpel: hoe meer leesmotivatie je hebt, hoe meer je gaat lezen en hoe beter je erin wordt. Hoe beter je leest, hoe groter je toekomstkansen zijn. Wat minder simpel, is hoe je die leesmotivatie bereikt. Al jaren blijkt uit onderzoeken zoals PISA1 dat de leesvaardigheid van middelbare scholieren achteruit gaat. Dat heeft een direct effect op hun vervolgopleiding. Lezen voor je vak, boeken bij beroepen biedt mbo- en hbo-docenten handvatten om leesbevordering te koppelen aan de vakinhoud van opleidingen. Op die manier wordt leesmotivatie bereikt door studenten op een voor hun toekomst nuttige én leuke manier te laten lezen. Aanleiding Veel docenten worstelen met de taalproblemen van studenten omdat deze diep en omvangrijk zijn en zij onvoldoende tijd hebben de studenten zelf bij te spijkeren. Tegelijkertijd zien zij het niveau zichtbaar dalen, maken zij zich zorgen en is de bereidheid om bij te dragen aan een oplossing hoog. Maar ook hoge werkdruk is een reëel probleem voor veel docenten. Voor hen is het erg fijn als er een project is waar zij zonder veel voorbereiding in kunnen stappen en dat hen de tools biedt om boeken de klas in te brengen.
Aanpak
Per studierichting worden er boeken geselecteerd die een directe link hebben met de betreffende studierichting. Voor mbo en hbo zijn er kleine niveauverschillen in de lijst, maar is er vooral veel overlap. Er worden veel fictie titels aangeboden, maar waar een non-fictie titel passender is wordt deze keuze gemaakt. Op deze manier is er ook variatie in het aanbod aan soorten boeken en dus voor ieder wat wils. Er wordt uitgegaan van de volgende Unique Selling Points: boeken die aansluiten bij de thema’s binnen de opleiding en op die manier de persoonlijke én professionele ontwikkeling (d.m.v. lezen) van de studenten vergroten. toon is positief-opbouwend: jij gaat jouw eigen toekomst vormgeven, volgt je interesses en boeken bij beroepen stelt je in staat om een leesniveau te ontwikkelen waarmee je zonder problemen kunt functioneren in je latere beroep. Deze toon is anders dan de leesbevorderingsprojecten die vaak via het thema burgerschap worden gestuurd; daar gaat het erom dat jij moet functioneren binnen een burgerlijk systeem en daarom moet kunnen lezen; die toon is meer dwingend en minder effectief leesmotivatie wordt in dit project op meerdere manieren aangeboden; intrinsiek maar ook extrinsiek; een boek over je beroep lezen heeft nut, zelfs als het verhaal je persoonlijk niet zou aanspreken Het project bevat de volgende elementen: Aantrekkelijke website met informatie over project en docentenportal Lesbrieven Vakgerelateerde verwerkingsopdrachten Filmpjes waarin geselecteerde titels worden gepitched Boekenkist met fysieke boeken voor in de klas (op uitleenbasis) Mogelijkheid tot uitbreiden project met een bezoek van een levend boek via Living Library2 in de klas. Dit zal tegen een meerprijs zijn.
Tips en tricks
Het project moet nog starten. Na de pilot editie zijn er gelijk ervaringen en hopelijk ook mijlpalen te delen. Stichting Lezen is betrokken bij de totstandkoming van dit project. Het project kan rekenen op een aantal prominente personen in de adviesraad zoals Theo Witte en Elst Stronks. Er is al contact gelegd met Erwin Karst en Daphne ten Siethof van Rijnbrink. Zij bieden hun tijd, energie en netwerk aan in een ondersteunende rol. Daarbij valt te denken aan wisselcollecties beschikbaar stellen en onderzoek doen naar de resultaten, ev. in samenwerking met Stichting Lezen. Wij gaan nog in gesprek met andere POI’s Het project wordt aan het grote publiek gepresenteerd tijdens de Dag van het Literatuuronderwijs op 5 november in Rotterdam. Dat is hét tweejaarlijkse symposium voor vo- en mbo-docenten Nederlands (in opleiding), media- en bibliothecarissen en andere experts uit het educatieve veld.