Demokrasy No!
Je wordt 18 jaar, hoera! Een bijzonder moment. Je bent voor de wet volwassen, je krijgt formele verantwoordelijkheid en je hebt stemrecht. Je mag niet alleen meedenken over de samenleving, maar je mag ook meebeslissen. Voor dit bijzondere moment is nu eigenlijk helemaal niets en dat is jammer. Met dit project willen wij daar verandering in brengen. Eenmaal per jaar wordt voor alle 18-jarigen in de gemeente een ceremonie georganiseerd die het bereiken van deze leeftijd markeert en viert. Kernboodschap is: je bent vanaf nu een van de dragers van onze samenleving. Jouw visie en ideeën zijn van groot belang voor onze samenleving. Dit evenement wordt samen met de jongeren ontworpen en georganiseerd. Zo wordt volwassen worden een feest!
Doel van het project
Een democratie veronderstelt politieke participatie van burgers. Door deel te nemen aan politieke activiteiten kunnen burgers hun voorkeuren en opvattingen kenbaar maken, en op die manier invloed uitoefenen op hun leefomgeving en de keuzes die de overheid daar maakt. Als we kijken naar de politieke betrokkenheid en participatie van jongeren, zijn er zorgen. Zo stelde de commissie Remkes (2018) vast dat de stem van jongeren ondervertegenwoordigd is in onze (representatieve) democratie. Bij de meeste verkiezingen ligt de opkomst onder jongeren lager dan de opkomst onder oudere generaties. Vooral bij het lokale niveau zijn jongeren minder betrokken: ze voelen zich minder verbonden, zijn minder geïnteresseerd in lokale vraagstukken en stemmen minder vaak bij gemeenteraadsverkiezingen (en Provinciale Statenverkiezingen) dan oudere leeftijdsgroepen (Den Ridder & Dekker, 2019; FSP, 2021). Het versterken van het democratisch burgerschap van jongeren (18-jarigen). Dat staat centraal in het project ‘Demokrasy No!’. Dit project bestaat uit twee onderdelen:
A) In de eerste plaats een ceremonie die ieder jaar plaatsvindt, een ‘jongeren democratiedag’ voor degenen die in het betreffende kalenderjaar 18 jaar worden. Een belangrijk moment voor jonge burgers in Fryslân!
B) Daarnaast het vormgeven van een democratisch proces door de jongeren zelf, op een thema dat zij belangrijk vinden. De thema’s die de jongeren belangrijk vinden worden omgezet in concrete acties. De bibliotheek ondersteunt, faciliteert, verbindt, en helpt de jongeren op weg/verder. Voor beide onderdelen geldt dat deze worden ontwikkeld mét de jongeren. Van, voor en door de jongeren.
Aanpak
Op dit moment werken wij met een jongeren-denktank (veelal 17 jaar oud). Zij hebben zich hiervoor vrijwillig aangemeld, en denken met ons mee over ‘het 18 jaar worden’ en de invulling van het evenement op de jongeren-democratiedag.
In de periode februari – juli 2023 komen wij vier of keer fysiek bijeen, en daarnaast is er veelvuldig contact via WhatsApp. In de eerste bijeenkomsten hebben wij met de jongeren gesproken over hun leven, wat hun bezighoudt, en hoe zij kijken naar het 18 jaar worden en de veranderingen die daarmee gepaard gaan. Wat al snel bleek is dat het een onderwerp is dat bij veel jongeren leeft. Op dit moment werken wij hard met de jongeren aan de dag/de ceremonie zelf, op 7 juli in Sneek. Er zijn informatiekramen, workshops, er is een gezamenlijk ritueel, en er zijn verschillende sprekers. In eerste instantie organiseren wij dit evenement in Súdwest-Fryslân, maar met het idee om dit breder uit te rollen in de provincie.